انفجار دود

انفجار دود زمانی اتفاق می افتد که محصولات پیرولیز و محصولات قابل اشتعال حاصل از احتراق انباشته شده و با هوا مخلوط می شوند، تشکیل یک مخلوط قابل اشتعال را می دهد که منجر به انفجار می شود. این پدیده معمولا در هنگام آتش سوزی و یا پس از کنترل آتش رخ می دهد.

شرایط مورد نیاز برای انفجار دود

خطر انفجار دود در محوطه ها و فضاهای مجاور حریق که هنوز درگیر در آتش سوزی نشده است بسیار زیاد می باشد . نفوذ دود از طریق فضاهای خالی یا کانال ها می تواند حجم خوبی از دود (سوخت) و هوا را به وجود آورد.
انفجار دود باعث ایجاد فشار بیش از حد و قابل توجهی می شود، زیرا سوخت و هوا وقتی باهم مخلوط می شوند و اشتعال ان موجب انتشار بسیار زیادی انرژی می شود.

عوامل متعددی بر شدت این نوع انفجار تاثیر می گذارند:
محدوده محصور (محصور شدن بیشتر باعث افزایش بیش از حد فشار و تراکم می شود)
جرم سوخت پیش ساخته شده و هوا در محدوده قابل اشتعال باشد ( هر چه مواد مخلوط بیشتر باشد در نتیجه منجر به انتشار انرژی بزرگتر می شود)
نسبت استوکیومتری مخلوط ماده قابل اشتعال با هوا ( هرچه این نسبت نزدیک تر بهم باشد، مخلوط ایده آل تر و انفجار شدیدتر می باشد)

شاخص های بالقوه انفجار دود

پیش بینی انفجار دود بسیار دشوار است. با این حال، شاخص های زیر نشان می دهد که این پدیده ممکن است رخ دهد:

1- وقتی که آتش سوزی کنترل شده باشد و سوخت احتراق ناقص داشته باشد که باعث تولید مقادیر قابل توجهی از محصولات قابل اشتعال می شود
2- درجه حرارت نسبتا خنک (به طور کلی کمتر از 600 درجه سانتیگراد یا 1112 درجه فارنهایت)
3- فضاهای خالی، به خصوص اگر آنها به هم متصل باشند که باعث تجمع مقادیر قابل توجهی از دود می شود

جلوگیری از انفجار دود

همانطور که پیش بینی انفجار دود دشوار است چالش هایی برای جلوگیری از وقوع آنها نیز وجود دارد. با این حال باید یک استراتژی های کلی شامل 1- جلوگیری از تجمع دود در فضاهای محصور
2- حذف دودی که از آتش جدا شده است
3- ترکیبی از دو رویکرد اول و دوم .

انفجار دود و backdraft پدیده های کاملا متفاوتی است. در مورد هر دو عامل انفجار دود است. با این حال، طرف دیگر مثلث آتش کاملا متفاوت است. یک backdraft نیاز به غلظت بالا گاز / بخار سوخت، غلظت کم هوا و درجه حرارت بالاتر از دمای احتراق محصولات قابل اشتعال که احتراق و pyrolysis تولید می کند. از سوی دیگر، انفجار دود نیاز به ترکیبی از سوخت (دود) و هوا در محدوده قابل اشتعال دارد، اما زیر دمای احتراق محصولات قابل اشتعال حاصل از محصولات احتراق و پیلوریلیز می باشد

نویسنده:علی قادری